W ortodoncji bardzo ważna jest określenie – kiedy należy rozpocząć leczenie. Nie ma jednej obowiązującej we wszystkich przypadkach reguły dotyczącej wieku kiedy mały pacjent powinien odwiedzić gabinet ortodontyczny a rodzice dowiedzieć się czy ich dziecko ma potrzebę wczesnej interwencji ortodontycznej.

Naturalna tendencja do żucia różnych przedmiotów jest ważnym odruchem, który zapewnia  maluchowi ćwiczenia niezbędne do prawidłowego rozwoju szczęki. Mimo instynktownie występujących u dzieci skłonności do żucia stanowiących stymulację rozwoju szczęk, współczesna dieta nie spełnia wymogów zdrowotnych i prowadzi często do problemów związanych z rozwojem twarzy i szczęk.

Dzieci rozwijają również nieprawidłowe nawyki takie jak – ssanie kciuka, ogryzanie paznokci, oddychanie przez usta, które przyczyniają się do nieprawidłowego rozwoju twarzy, zahamowania wzrostu szczęk i stłoczeń zębów.

Wczesne zapobieganie jest najlepszą metodą do osiągnięcia prawidłowego rozwoju narządu żucia.

Jakie nieprawidłowości powinny sugerować Rodzicom zgłoszenie się po poradę do gabinetu ortodontycznego w okresie uzębienia jeszcze mlecznego lub mieszanego:

• Nawyki

– ssanie palca

– oddychanie przez usta

– nieprawidłowe położenie języka w spoczynku i w trakcie połykania

– wychylone zęby przednie górne zwłaszcza bardzo nasilone wychylenie, gdzie istnieje bardzo duża podatność na urazy są znakiem do  natychmiastowej korekty, uzyskamy wtedy poprawę wyglądu dziecka, zmniejszy się urazowość oraz polepszy się w ten sposób mowa i ustawienie ust. 

–  ścisłe ustawienie zębów przednich mlecznych, brak tzw. szpar fizjologicznych w wieku 6 – 7 lat

– odwrotny zgryz zębów przednich dolnych na górne,

– wąska szczęka, brak miejsca dla zębów stałych

 Czasami leczenie ortodontyczne wymaga kilku etapów:

– w I fazie uzyskuje się określony efekt. Następnie jest okres oczekiwania na pozostałe zęby stałe i po tym czasie następuje ponowne leczenie,

– II faza dokończenie leczenia ortodontycznego do uzyskania prawidłowych warunków czynnościowych i estetyki twarzy

Wiele osób dorosłych obawia się rozpoczęcia leczenia ortodontycznego z powodu obawy, że są za starzy dla właściwego leczenia. W zasadzie nie ma ograniczeń wiekowych dla efektywnego przesunięcia zębowego.

 Często złe ustawienie zębów jest nie tylko efektem kosmetycznym, ale pociąga za sobą wiele niepowodzeń w późniejszym leczeniu protetycznym i przyczynia się do powstania chorób przyzębia.